Muzeum w Raciborzu, mieszczące się w zabytkowym, XIV-wiecznym budynku dawnego kościoła klasztornego sióstr dominikanek, jest jednym z najbardziej fascynujących miejsc na kulturalnej mapie Górnego Śląska. Już z zewnątrz obiekt zachwyca gotycką architekturą i harmonijną integracją z historyczną tkanką miasta. Po przekroczeniu progu muzeum odkrywa się wyjątkową atmosferę, podkreślaną przez liczne wystawy stałe i czasowe, bogactwo zgromadzonych artefaktów i ślady wielowiekowej historii tej ziemi. Ekspozycje w Raciborzu łączą w sobie pasję odkrywania, edukację i unikatowe dziedzictwo – sprawiają, że każde zwiedzanie to podróż przez wieki.
Historia i lokalizacja
Muzeum założono 4 grudnia 1927 roku, a jego pierwotne ekspozycje obejmowały zbiory cynowych, szklanych i porcelanowych naczyń, militariów, sztuki sakralnej oraz cennych dokumentów historycznych. Główna siedziba mieści się przy ulicy Chopina 12, w dawnym kościele św. Ducha. Sam budynek stanowi zabytek sam w sobie – z zachowaną emporą mniszek, wieżą z XIV wieku oraz rozległymi, klasztornymi skrzydłami. W jego murach zachowały się elementy gotyckiej i renesansowej dekoracji, a w dawnym prezbiterium urządzono ekspozycję krypt książąt raciborskich oraz dobrodziejów konwentu, którą można podziwiać na miejscu.
Zbiory i ekspozycje
Unikatowe wystawy stałe
Zbiory raciborskiego muzeum liczą dziś około 30 tysięcy eksponatów, obejmujących archeologię, historię, etnografię, sztukę dawną i rzemiosło artystyczne. Rozmach ekspozycji trudno przecenić – w dolnych kondygnacjach głównego budynku zachwyca wystawa „W krainie Ozyrysa”, gdzie zobaczyć można oryginalną mumię egipskiej kobiety Dżed-Amonet-ius-anch z XXII dynastii, datowaną na około 800 p.n.e., wraz z dwoma sarkofagami oraz zachowanym, misternie zdobionym kartonażem. Ta pamiątka starożytności dotarła do Raciborza w XX wieku, a jej obecność wyznacza wyjątkowy charakter tego miejsca.
Grobowce książąt i nekropolie
Centralnym punktem wystawy w dawnym prezbiterium są podziemne grobowce książąt raciborskich oraz zakonnych zakonnic. To bezcenny ślad lokalnej historii, który jest dostępny dla zwiedzających. Krypta została pieczołowicie odrestaurowana, dzięki czemu zwiedzający mogą podziwiać średniowieczne pochówki w autentycznym otoczeniu. Dodatkową atrakcją jest fresk z XVII wieku przedstawiający Zesłanie Ducha Świętego, stanowiący historyczny kontekst tej części ekspozycji.
Militaria i sztuka dawna
Szczególne miejsce w muzealnych salach zajmują militaria, cyna śląska oraz sztuka dawna, w tym gotycki piec kaflowy z zamku w Raciborzu, obrazy członków austriackiej rodziny cesarskiej z pałacu w Krowiarkach i kartusze herbowe górnośląskiej szlachty. Wśród eksponatów archeologicznych znaleźć można znaleziska z wykopalisk prowadzonych w murach klasztoru, a liczne artefakty ilustrują bogactwo kultury ludowej ziemi raciborskiej.
Zwiedzanie i praktyczne informacje
Muzeum w Raciborzu mieści się przy ul. Chopina 12. Dotarcie do obiektu jest dogodne zarówno pieszo z centrum miasta, jak i komunikacją miejską – przystanki autobusowe zlokalizowane są w pobliżu. Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne, wtorek-piątek 8:30-16:00, sobota 7:30-15:30 (wstęp bezpłatny), niedziela 10:00-14:00. Bilety: normalny – 15 zł, ulgowy – 10 zł, dzieci powyżej 3 roku życia oraz uczniowie korzystają z ulgi. Lekcje muzealne i zwiedzanie z przewodnikiem dostępne są po wcześniejszej rezerwacji (przewodnik dla grup 20 zł). Muzeum jest przyjazne rodzinom i posiada ofertę dla grup szkolnych oraz zorganizowanych turystów.
Wydarzenia i działania edukacyjne
Placówka żyje nie tylko z ekspozycji – regularnie organizowane są wydarzenia edukacyjne, spotkania tematyczne, warsztaty dla dzieci oraz dorosłych i wystawy czasowe. Wśród nich znalazły się pokazy związane z dziejami wojen napoleońskich czy cykliczne koncerty w sali dawnego kościoła. Ogromną popularność cieszą się lekcje muzealne, podczas których uczestnicy poznają historię regionu i tajniki pracy muzealników.
Podsumowanie
Muzeum w Raciborzu wyróżnia się bogactwem zbiorów, unikalnym klimatem i niezwykle ciekawą przestrzenią dawnego klasztoru z XIV wieku. Stanowi jedno z najcenniejszych muzeów Śląska, łącząc historię regionu z pasją odkrywania i edukacji. Zwiedzanie ekspozycji to niepowtarzalna okazja do spotkania z przeszłością – od średniowiecza przez epokę starożytną aż po dzieje bliskie współczesności. Zróżnicowana oferta muzealna, przyjazna atmosfera oraz liczne udogodnienia dla zwiedzających sprawiają, że jest to miejsce idealne zarówno na rodzinne wypady, jak i indywidualne odkrywanie śląskiej przeszłości.